มหาเทพผู้ยิ่งใหญ่ของอียิปต์โบราณ

➜ มหาเทพผู้ยิ่งใหญ่ของอียิปต์โบราณ

➤ เทพรา หรือ เร คือ เทพแห่งดวงอาทิตย์ในตำนานเทพเจ้าของอียิปต์โบราณ สัญลักษณ์ของเทพราคือวงกลมหนุนอยู่บนเรือ แต่ส่วนมากมักเป็นมนุษย์ พระเศียรเป็นนกเหยี่ยว เชื่อว่าถือกำเนิดมาจากแม่น้ำแห่งเทพนุน กายล้อมรอบด้วยกลีบดอกบัว ทุกวันเมื่อเข้าสู่ราตรีกาล เทพราจะกลับมาบรรทมในดอกบัวนี้ สัญลักษณ์ของพระองค์เป็นนกศักดิ์สิทธิ์ เรียกว่า นกเบนนู (Bennu bird) เกาะที่ยอดพีระมิด ถือเป็นสัญลักษณ์แห่งแสงอาทิตย์

เทพราเป็นดั่งบิดาแห่งมวลมนุษย์และสรรพสิ่งทั้งหลาย ทรงสร้างเทพชู เทพแห่งลม เทพีเตฟนุต เทวีแห่งสายฝน เทพเกบ เทพแห่งปฐพี เทพีนัต เทวีแห่งท้องฟ้าและ เทพฮาปีเทพแห่งแม่น้ำนิลนาม เทพราจะเสด็จออกจากเมืองเฮลีโอโปลิสพร้อมกับเหล่าเทพเจ้า โดยใช้เรือสุริยันเป็นยานพาหนะ เพื่อเยี่ยมราษฎรในแคว้นทั้ง 12 แคว้น ทำให้เกิดแสงอาทิตย์ตลอด 12 ชั่วโมงใน 1 วัน และในเวลากลางคืนพระองค์จะท่องไปในดินแดนจากฝั่งตะวันตกไปฝั่งตะวันออก และมีตำนานเกี่ยวกับเทพราอีกมากมาย แต่ก่อนเทพราจะมีเฉพาะฟาโรห์เท่านั้นที่สักการะได้

➤เทพโอซีริส เป็นพระโอรสองค์แรกของเทพเกบและเทวีนุต มีพระอนุชาคือ เทพเซต และชายาคือเทวีไอซิส กล่าวกันว่าเทพโอซีริส และเทวีไอซิสตกหลุมรักกันตั้งแต่ยังอยู่ในครรภ์ บางกรณีก็กล่าวว่าทั้งสองพระองค์ทรงอภิเษกกัน และเทพโอซีริสได้บัลลังค์จากเทพเกบผู้เป็นบิดา ตามตำนานของเทพโอซีริส พระองค์ได้สอนศิลปวิทยาการทั้งหลายแก่มวลมนุษย์ ต่อมาเทพเซ็ตก่อกบฏและล้มล้างเทพโอซีริสจนสำเร็จ ร่างของเทพโอซีริสถูกสับเป็นชิ้นๆโยนลงแม่น้ำไนล์ เทวีไอซิสพยายามค้นหาจนพบทำให้เทพโอซีริสซึ่งได้เดินทางไปยังโลกแห่งความตายแล้วกลับมามีชีวิตอีกครั้ง สัญลักษณ์ของพระองค์มักเป็นชาย ประทับยืนอยู่หรือประทับนั่งบนบังลังค์ หรือวาดเป็นมนุษย์กำลังลุกจากแท่นตั้งศพ หรือเป็นกษัตริย์พระหัตถ์โผล่ขึ้นมาจากผ้าพันมัมมี่ ถือแส้เป็นสัญลักษณ์ของอำนาจสูงสุด

➤เทพีไอซิส เป็นธิดาของเทพรากับเทพีนุต (หรือ เทพีนัต) เทพีไอซิสเก่งกาจด้านมนตราทั้งหลายและมีสติปัญญาเปรื่องปราดนัก ตามตำนานกล่าวว่าเทพโอซีริสและเทพีไอซิสนั้นตกหลุมรักกันตั้งแต่ยังอยู่ในครรภ์ เมื่อเทพโอซิริสขึ้นเป็นเทพราชา พระองค์จึงจัดอภิเษกสมรสกับเทพีไอซิสเป็นพระราชินีเคียงคู่กันเทพไอซิส ได้ชื่อว่าเป็นเทพีแห่งพืชพันธุ์ธัญญาหาร และความสมบูรณ์ สัญลักษณ์ของเทวีไอซิสมีหลายแบบ พระนางอาจเป็นมนุษย์ที่มีศีรษะเป็นวัว หรือมีดวงจันทร์สวมบนศีรษะ หรือสวมมงกุฎรูปดอกบัวและมีหูเป็นข้าวโพด หรือถือขาแพะ สัญลักษณ์แห่งความอุดมสมบูรณ์ แต่ถ้าเป็นรูปปั้นมักเป็นรูปพระมารดากำลังให้นมเทพเจ้าฮฮรัสอยู่ แสดงถึงการปกป้องเด็กๆจากโรคภัย บนศีรษะมีเขาสองเขาและมีวงสุริยะอยู่ตรงกลาง

➤เทพฮอรัส เป็นโอรสของโอซิริส และไอซิส และเป็นพระสวามีของเทพีฮาเธอร์ มีศีรษะเป็นเหยี่ยว ถือเครื่องหมายของชีวิต เทพฮอรัส ทรงเป็นเทพที่เกิดจากการรวมกันของเทพนกเหยี่ยวและเทพแห่งแสงสว่าง ทรงมีพระเนตรขวาเป็นดวงอาทิตย์และพระเนตรซ้ายเป็นดวงจันทร์ ซึ่งเป็นเพราะขณะที่สู้กับเซทนั้นถูกกัดที่ตาซ้ายจนหมองมัว สัญลักษณ์ของเทพฮอรัสคือเป็นมนุษย์ที่มีศีรษะเป็นนกเหยี่ยว ทรงสวมมงกุฎสองชั้นหรือแกะสลักเป็นรูปวงสุริยะมีปีกอยู่ที่รั้ววิหารประจำพระองค์ หรือคือนกเหยี่ยวกำลังบินอยู่เหนือการสู้รบของฟาโรห์ ที่อุ้งเล็บมีแส้แห่งความจงรักภักดีและแหวนแห่งความเป็นนิรันดร์อยู่

➤เทพีฮาเธอร์ เป็นธิดาของเทพรา และเป็นชายาของเทพฮอรัส เป็นเทพีแห่งความรัก ความสุข ความเมตตา การแต่งงาน การเต้นรำ และความงดงาม สัญลักษณ์ของพระนาง คือ วัว หรืออยู่ในรูปของวัว หรือเทพีที่มีเขาวัวอยู่บนเศียร ในสมัยหนึ่งน่าจะเป็นองศ์เดียวกับไอซิส เพราะตำนานบางแห่งก็ว่าเป็นมารดาแห่งฮอรัส แต่ภายหลังได้แยกจากกัน คือให้ ไอซิสเป็นมารดาแห่งฮอรัส แต่ฮาเธอร์เป็นแม่นม จึงปรากฎรูปฮาเธอร์ในลักษณะวัว กำลังให้นมฟาโรห์อยู่

➤เทพอะมุน เป็นเทพเจ้าผู้ยิ่งใหญ่แห่งเมืองธีบส์ มีรูปเป็นบุรุษเพศ เศียรประดับศิราภรณ์รูปขนนกยาว ยุคหลังพระนามเพี้ยนเป็น อาตอน หรือ อาเตน ในยุคของฟาโรห์อาเมนโฮเทปที่ 4 ได้ทรงพยายามให้คนอียิปต์ทั้งมวลหันมาเคารพเทพอาเตนเพียงองศ์เดียว ซึ่งนับเป็นความพยายามในการปฎิรูปความเชื่อครั้งยิ่งใหญ่ โดยฟาโรห์เองได้เปลี่ยนพระนามเป็น อัคนาเตน (Akhenaten) และฟาโรห์องศ์ต่อมาก็ทรงพระนามที่เกี่ยวข้อง คือ ตุตันคาเมน เป็นต้น อาเตน หรืออามุน ถือเป็นเทพแห่งดวงอาทิตย์ ได้ถูกนำมารวมกับ รา หรื อ เร กลายเป็นสุริยเทพซึ่งเป็นใหญ่เหนือเทพทั้งปวง

 

➤เทพอานูบิส เป็นพระโอรสของเทวีเนฟธีส และเทพโอซิริส มีสัญลักษณ์เป็นสุนัขสีดำ ตำนานกล่าวว่าพระองค์เป็นผู้เสาะหาน้ำมันหอมหรือยาที่หายากในการทำมัมมี่ศพเทพโอซิริส จากนั้นทำพิธีศพให้เทพโอซิริส พิธีที่พระองค์ทรงคิดขึ้นนั้นเป็นรูปแบบพิธีการฝังศพในเวลาต่อมา และที่สำคัญที่สุดคือ ทรงเป็นผู้ช่วยในการชั่งวิญญาณ โดยเป็นผู้ดูตาชั่งอย่างละเอียดโดยมีขนนกเป็นเครื่องวัดถ้าขนนกเอนขึ้นแปลว่ามีความผิดมาก ถ้าคนนกเอนลงถือว่ามีความดีมาก ส่วนเทพธอธจะเป็นผู้บันทึกการตัดสิน เมื่อถือว่าวิญญาณนั้นบริสุทธิ์แล้ววิญญาณจะไปเข้าเฝ้าเทพโอซิริส เพื่อพิพากษาให้ไปสู่ในโลกแห่งวิญญาณใหม่ หากไม่บริสุทธิ์จะถูกลงโทษอย่างโหดร้ายเทพอานูบิสมีสัญลักษณ์เป็นชาย มีศีรษะเป็นสุนัขสีดำ หรือสุนัขชูคอหมอบอยู่ที่ฐานหรือบนหลุมศพ

➤ เทพอาเตน เป็นสุริยเทพพระองค์หนึ่ง ได้รับการนับถือมากในสมัยฟาโรห์อาเมนโฮเทปที่ 4 ซึ่งต่อมาเปลี่ยนพระนามเป็นอเคนาเตน พระองค์ต้องการเปลี่ยนให้ชาวอียิปต์นับถือเทพอาเตนเพียงพระองค์เดียวจึงเปลี่ยนพระนามของพระองค์เป็นอเคนาเตน และสร้างเมืองอเคทาเทนเป็นเมืองหลวงใหม่ถวายแด่เทพเจ้าพระองค์นี้

➤เทพอาตุม สุริยเทพอีกองค์หนึ่งเป็นเทพดั้งเดิมของเมืองเอธีโอโปลิส เป็นเทพผู้สร้างจักรวาลลักษณะในตำนานใกล้เคียงกับ สุริยเทพรา กำเนิดจากน้ำหรือจากเทพนุน 

➤เทพฮาปิ เทพเจ้าแห่งความอุดมสมบูรณ์ ผู้บันดาลน้ำให้แก่ทุ่งหญ้า บันดาลน้ำทำให้เกิดพืชพันธุ์ธัญญาหารของมนุษย์ ผู้บันดาลให้เกิดแม่น้ำไนล์และแหล่งโอเอซิสต่าง ๆ ในทะเลทราย รวมทั้งหยดน้ำบนสวรรค์ พระองค์เป็นเทพเจ้าผู้คุ้มครองแม่น้ำไนล์ สัญลักษณ์ของเทพเจ้าฮาปิมีหลายรูปแบบ เช่นเป็นรูปคนอ้วน หมายถึงความอุดมสมบูรณ์ หรือรูปบุรุษมีเคราสีเขียวหรือน้ำเงิน แต่มีหน้าอกคล้ายสตรีซึ่งมีความหมายถึงแม่น้ำที่ให้ชีวิต

➤เทพเซต เป็นเทพแห่งความชั่วร้าย แห้งแล้ง พายุ ทะเลทราย ความวุ่นวาย ชั่วร้าย โหดเหี้ยม และสิ่งที่ไม่ดี เซตเป็นลูกคนที่ 3 ของเทพีนัต เซตอิจฉาเทพโอซิริสผู้พี่ จึงคิดกำจัดโอซิริส เป็นผู้สังหารจอมเทพโอซิริสและยึดอำนาจการปกครองอียิปต์ไว้ได้ระยะหนึ่ง ก่อนจะถูกเทพโฮรัสแก้แค้น เทวลักษณะเป็นเทพบุรุษพระเศียรเป็นลา 

➤เทพีวัดเจ็ต นางพญางูแห่งลุ่มน้ำไนล์ เทพีผู้อารักขาเทพเจ้ารา โดยจำแลงเป็นรูปงูเห่าติดอยู่ตรงพระนลาฏของเทพเจ้ารา และเป็นเทพีที่ทำหน้าที่อารักขาเทพีไอซิสและเทพฮอรัส สัญลักษณ์ของเทพีวัดเจ็จะปรากฏเป็นรูปงูสวมมงกุฏสีแดง

 

➤เทพมิน เทพเจ้าแห่งสายฟ้า เทพแห่งความอุดมสมบูรณ์ กามารมณ์ และพลังแห่งเพศชาย รวมทั้งเป็นผู้พิทักษ์ถนนหนทางต่างๆ สัญลักษณ์ของเทพมิน คือ รูปบุรุษยืนตรงเผยให้เห็นอวัยวะเพศ สวมมงกุฏขนนก

 

➤เทพีมัต เทพีนกแร้งชายาของเทพเจ้าอะมุน พระนามของเทพีมัตหมายถึงมารดาผู้ยิ่งใหญ่ เทพีแห่งสัจธรรมและความยุติธรรม สัญลักษณ์ของเทพีมัตปรากฏในรูปของสตรีสวมมงกุฎรูปหัวนกแร้ง

อ้างอิงจาก : http://www.oceansmile.com/Egypt/God.htm